Ο κ. Κώστας

Στήλες - ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Ο κ. Κώστας

«Γεια σου αγαπητέ μου Γιώργο...». Η φωνή, από την άλλη άκρη του σύρματος, είχε πάντα το βάρος της ηλικίας αλλά και τη ζωντάνια του καλοδιάθετου ανθρώπου. Κι είναι γι΄ αυτό που στο τέλος της, η συνομιλία μού άφηνε πάντα μια γλυκιά γεύση και μπόλικη όρεξη για το υπόλοιπο της ημέρας. Ήταν ο κύριος Κώστας. Ένας άνθρωπος που κουβαλούσε στους ώμους του όλη τη σύγχρονη Ιστορία αυτού του τόπου αλλά και όλη την πορεία της Αριστεράς. Από κείνους τους λίγους που έμειναν να απορρίπτουν τους τύπους, να απεχθάνονται τις καρέκλες, να μισούν την εξουσία που φθείρει και διαφθείρει. Γι΄ αυτό και ήταν ελεύθερος! Γι΄ αυτό και δεν συμβιβάστηκε με τις διαφωνίες του και ξεκίνησε από την αρχή το μακρύ δρόμο των ιδεών.
Στα περασμένα 80 του, δεν σταματούσε να γράφει, να συζητά, να προβληματίζεται. Έγνοια του μεγάλη, το Κυπριακό. Σαν έφηβος, ενθουσιαζόταν με την παραμικρή χαραμάδα που έριχνε λίγο φως στη στασιμότητα. Έδειχνε να πανηγυρίζει, λες και φώναζε σε όλους πως θα προλάβει να δει αυτό που οραματίστηκε. Και σαν έφηβος, πάλι, απογοητευόταν όταν τα πράγματα δεν προχωρούσαν με την ταχύτητα που ο ίδιος επιθυμούσε. Τον τελευταίο καιρό, μάλλον το πήρε απόφαση. Μάλλον συνειδητοποίησε πως ούτε κι η δική του μοίρα έγραφε αυτό το μεγάλο κεφάλαιο. Τα τελευταία του κείμενα απέπνεαν αυτή την απογοήτευση αλλά και την οργή έναντι ανθρώπων στους οποίους επένδυσε. Γι΄ αυτό και σταδιακά παραδινόταν στον επισκέπτη της μιας φοράς που τις τελευταίες μέρες άρχισε να αχνοφαίνεται στο δικό του ορίζοντα. Είμαι βέβαιος πως αν κάτι έβλεπε ή κάτι αισθανόταν πως θα συμβεί, θα ξυπνούσε ξανά. Ζούσε γι΄ αυτή τη στιγμή και δεν θα επέτρεπε σε καμία ανώτερη δύναμη να του τη στερήσει...
Ο Κώστας Σοφοκλέους έφυγε χθες από κοντά μας. Δεν ξέρω γιατί, αλλά η δική του αποχώρηση ταυτίζεται απόλυτα με τη δική μου εκτίμηση πως τίποτα ωραίο δεν πρόκειται πια να συμβεί σε αυτό τον τόπο. Πως το τρένο το χάσαμε μερικά χρόνια πριν. Τότε που καλοδιάθετοι άνθρωποι, όπως ο κ. Κώστας, ήταν αποφασισμένοι να πιάσουν το νήμα από την αρχή και ν΄ αρχίσουν το κτίσιμο μιας νέας πατρίδας. Με άλλα συναισθήματα και με άλλη προοπτική.
«Γεια σου αγαπητέ μου κύριε Κώστα»... Μακάρι, όλοι εμείς οι νεότεροι, να κάνουμε στη ζωή μας τα μισά απ΄ όσα έκανες εσύ. Τότε θα πάψουμε κι εμείς να φοβόμαστε το θάνατο...


Κωδικός άρθρου: 965666
ΠΟΛΙΤΗΣ - 26/08/2010, Σελίδα: 6










Έφυγε ένας λεβεντάνθρωπος

Πέμπτη, 26 Αύγουστος 2010
Χάσαμε ένα δικό μας άνθρωπο. Ο Κώστας Σοφοκλέους, ο γνωστός (και στο εξωτερικό) αρθρογράφος της «Αλήθειας», ο πολιτικός, ο συγγραφέας, ο αγωνιστής και ιδεολόγος, ο ακούραστος εργάτης της δημοκρατίας, απεβίωσε χθες στην Πάφο σε ηλικία 85 χρόνων, χτυπημένος από τη νόσο του καρκίνου. Η κηδεία του έγινε στις 4 μ.μ. από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Θεοδώρου στην Πάφο.

Άνκαι γνώριζε την ασθένειά του, εντούτοις μέχρι και την τελευταία στιγμή αναζητούσε πληροφορίες για τη συγγραφή ενός νέου βιβλίου του. Λες και σνόμπαρε το θάνατο...

Μου τηλεφωνούσε συχνά. «Γεια σου, λεβέντη, Τάκη μου...» ήταν η μόνιμη εισαγωγή του με την παλμώδη κρυστάλλινη φωνή του. «Γεια σου, λεβεντάνθρωπε, κυρ Κώστα μου» ήταν η μόνιμη απάντησή μου. Και μου τηλεφωνούσε όχι μόνο για τα άρθρα που θα έστελνε, για να δει αν τα παρέλαβα, αλλά και για να κουβεντιάσουμε τις πολιτικές εξελίξεις.

Ήταν πάντα ανήσυχος για την πορεία του κυπριακού και οι προβλέψεις και εκτιμήσεις του πάντα έβγαιναν σωστές. Η κριτική του ήταν σαν ακονισμένο μαχαίρι. Κυρίως εναντίον του προέδρου Χριστόφια και του ΑΚΕΛ για την άρνησή τους να συνεργαστούν με το ΔΗΣΥ, για λύση του κυπριακού. Βλέπετε, άνκαι αριστερός, ο Κώστας Σοφοκλέους δεν είχε κομματικές παρωπίδες... «Πάνω απ' όλα η πατρίδα μας» έλεγε και ξανάλεγε. «Πρέπει να συνεργαστούν τα δύο μεγάλα κόμματα, να λύσουν το κυπριακό πριν χάσουμε όλη την Κύπρο και μετά ας τσακώνονται συνέχεια», έλεγε και ξανάλεγε. Και το 'γραφε και στα άρθρα του.

Την τελευταία φορά που μου τηλεφώνησε ήταν για να ανταλλάξουμε απόψεις για το νέο βιβλίο που ετοίμαζε. Ήταν για τις τελευταίες πινελιές...

Ποιος είναι

Ο Κώστας Σοφοκλέους γεννήθηκε το 1925 στα Κονιά της Πάφου σε μια πολύτεκνη αγροτική οικογένεια. Ήταν λάτρης της δημοκρατίας, του εκσυγχρονισμού και της προόδου. Ήταν πρωτεργάτης του αριστερού Κινήματος στην Κύπρο.

Το καλοκαίρι του 1943 κατατάσσεται στο Κυπριακό Σύνταγμα ενάντια στο χιτλεροφασισμό. Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχε στις επιχειρήσεις των συμμαχικών δυνάμεων στην Ιταλία, στα μέτωπα Πρινζιγκέλα, Φαένζα και Μπαλόνια. Στο τέλος του πολέμου αντιλαμβανόμενος τα σχέδια των Εγγλέζων να χρησιμοποιήσουν τους στρατιώτες του Κυπριακού Συντάγματος ενάντια στα εθνοαπελευθερωτικά κινήματα που σχηματίζονταν σιγά-σιγά, ο Κώστας Σοφοκλέους συμμετείχε ενεργά στον αγώνα αποστράτευσης από τον αγγλικό στρατό. Τα σχέδια των Εγγλέζων ματαιώνονται αφού ο αγώνας για αποστράτευση στέφθηκε με επιτυχία.

Τον Ιούνιο του 1949 μεταβαίνει στην Ουγγαρία όπου φοιτά στη Βουδαπέστη, στη Φιλοσοφική Σχολή του Λένιν Ιντιζετ. Το 1955 με το πτυχίο της Ιστορίας της Φιλοσοφίας επιστρέφει στην Κύπρο. Οι Άγγλοι αποικιοκράτες τον συλλαμβάνουν και τον οδηγούν στα κρατητήρια, άλλοτε στην Πάφο και άλλοτε στη Λευκωσία.

Η παραίτηση

Από το 1955 διετέλεσε επαρχιακός γραμματέας του ΑΚΕΛ της Πάφου και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ μέχρι το 1990 όπου σε μια θυελλώδη και ιστορική συζήτηση στην Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ ο Κώστας Σοφοκλέους διαφωνεί με το δογματισμό και τις αντιδημοκρατικές μεθόδους του ΑΚΕΛ και δίνει την παραίτησή του μαζί με άλλα 12 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής (Ζιαρτίδης, Δίγκλης, Φάντης κ.ά).

Ο Κώστας Σοφοκλέους υπήρξε από τους παράγοντες που πρωτοστάτησαν στην ίδρυση του ΑΔΗΣΟΚ και μετέπειτα των ΕΔΗ. Έγραψε βιβλία που ανιχνεύουν την ιστορία της Κύπρου από τις αρχές του 20ου αι. μέχρι σήμερα, ενώ δημοσίευσε χιλιάδες άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά με αντικείμενο τα πολιτικά δρώμενα και το περιβάλλον. Μέσω αυτών έδινε για χρόνια το δικό του έμπειρο και ουσιαστικό στίγμα στην πολιτική ζωή της Κύπρου. Από το συγγραφικό του έργο ξεχωρίζει το δίτομο βιβλίο «Πάλη για την Ελευθερία - Ενδογενείς αντιπαραθέσεις».

Ο Κώστας Σοφοκλέους χαρακτηρίστηκε από ανθρώπους όλων των πολιτικών τοποθετήσεων σαν ένας αγνός αγωνιστής, ιδεολόγος, χωρίς δογματισμούς και παρωπίδες. Ήταν νυμφευμένος με την Αγγέλα Χαριλάου με την οποία απέκτησαν τρεις θυγατέρες και 5 εγγόνια. Μία από τις θυγατέρες του είναι η γνωστή ηθοποιός Βαλεντίνα Σοφοκλέους.

Έχει παρασημοφορηθεί για την προσφορά του στο 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο εναντίον του χιτλεροφασισμού.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΗΡΕ ΤΗ ΣΑΡΚΑ ΤΟΥ, ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ

Μια ζωή στην πάλη για την ελευθερία

Πάλεψε στα νιάτα του. Κατατάσσεται το 1943 στο κυπριακό σύνταγμα, για την ελευθερία των λαών, αντιστέκεται στον ένοπλο φασισμό. Πάλεψε στα δεύτερα του νιάτα, για την ελευθερία της σκέψης των ανθρώπων, ενάντια αυτή τη φορά, μιας άλλης μορφής φασισμού.

Το χωρκατούϊ από τα Κονιά της Πάφου, αυτός ο πράος άνθρωπος, αυτή η ευγενική φυσιογνωμία, έβγαζε από μέσα του ένα ηφαίστειο, σαν ήταν να δώσει μια πάλη για την ελευθερία.

Ένας και αυτός της γενιάς του 1989, ο Κώστας Σοφοκλέους, ο ερευνητής, ο διανοούμενος, το ελεύθερο πνεύμα, έφυγε. Έφυγε όπως αυτός το ήθελε. Έφυγε νέος στα ογδονταπέντε του χρόνια, όπως νέος ήταν και στα 25 και στα 45.

Έφυγε ελεύθερος. Ο θάνατος πήρε τη σάρκα του, όχι όμως και το πνεύμα του. Στάθηκε περήφανα, μέχρι να πέσουν τα ματόκλαδα, να κλείσουν εκείνα τα διερευνητικά μάτια.

Στάθηκε περήφανα απέναντι στη ζωή, περήφανα αντίκρισε και προκάλεσε τον χάρο. Περήφανα άφησε και τα παιδιά του γιατί ευτύχησαν να λένε «ναι, ο Κώστας ήταν πατέρας μας». Περήφανα μπορεί να νοιώθει και ο κάθε ένας που μπορεί κι αυτός να πει «ναι, ο Κώστας ήταν φίλος μου»

Λίγες μέρες μόνο πριν, όταν οι φίλοι του πήγαν να τον δουν, αυτός αυθάδης προς την αρρώστια, σνομπάροντας τη λίστα αναμονής στο κάλεσμα για το μεγάλο ταξίδι, μιλούσε με πάθος για το νέο του βιβλίο, ζητούσε στοιχεία για την νέα του έρευνα. Κάθε γράμμα των άρθρων του ήταν αποτέλεσμα και μιας του έρευνας. Πάντα ήθελε τεκμήρια πριν εκφραστεί. Ακόμα και στον προφορικό του λόγο, και εμείς να τον πειράζουμε με αγάπη. «Ωχ, θα μιλήσει ο Κώστας». Και ο συρμός ατέλειωτος. Γιατί αυτό, έτσι το άλλο και να αναλύει, να αναλύει κάθε του λέξη.

Έφυγε ακόμα ένας, κι όσο άλλος ένας θα μένει, θα θυμίζει την πάλη για την ελευθερία εκείνης της γενιάς του Κώστα Σοφοκλέους, του Ανδρέα Ζιαρτίδη, του Χαμπή Μιχαηλίδη.

Το έργο που άφησε ο Κώστας φεύγοντας, πολύτιμη παρακαταθήκη για όλους, που θα δίνουν την πάλη για την ελευθερία, όπως και ο ίδιος την περιγράφει στους δυο τόμους του βιβλίου του με τον ομώνυμο τίτλο «Πάλη για την ελευθερία». Φίλε Κωστή, σε χαιρετούμε, δεν σε αποχαιρετούμε.

Τάκης Μιχαήλ

Λεμεσός