Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου 2010

Κώστας Σοφοκλέους (1925 - 2010)


KAI TO σημερινό σημείωμα είναι αφιερωμένο σε έναν άνθρωπο που
έφυγε πριν μερικές βδομάδες από τη ζωή, και η απώλειά του αφήνει δυσα-
ναπλήρωτο κενό στους φίλους του. Ο Κώστας Σοφοκλέους γεννήθηκε στα
Κονιά της Πάφου το 1925. Μέλος πολυμελούς οικογένειας με 11 παιδιά,
φοίτησε μόνο για μια χρονιά στο Ελληνικό Γυμνάσιο Πάφου. Μπήκε
στη βιοπάλη και σε νεανική ηλικία εντάχθηκε στο ΑΚΕΛ. Κατατάχθηκε
στο «Κυπριακό Σύνταγμα» του βρετανικού στρατού το 1943 και πολέμησε
στην Ιταλία. Τον Ιούλιο του 1949 αναχώρησε για την Ουγγαρία, για να ενταχθεί
εθελοντικά στον «Δημοκρατικό Στρατό». Τελικά, παρέμεινε στη Βουδαπέστη, αφού ο ελληνικός Εμφύλιος είχε τελειώσει,όπου σπούδασε Ιστορία της Φιλοσοφίας. Επέστρεψε στην Κύπρο τον Οκτώβριο του 1955 και διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του
ΑΚΕΛ από το 1956 ώς το 1990, όταν παραιτήθηκε, μαζί με τα στελέχη που
ίδρυσαν αργότερα το ΑΔΗΣΟΚ και κατόπιν τους ΕΔΗ.
Τα τελευταία χρόνια αφιερώθηκε στη μελέτη και εξέδωσε (2003 και 2008)
δύο τόμους του βιβλίου του «Πορεία Ελευθερίας. Ενδογενείς αντιπαραθέ-
σεις», για την κυπριακή ιστορία των ετών 1930-1964. Η κυκλοφορία του
βιβλίου του -συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα βιβλία για την ιστο-
ρία της κυπριακής Αριστεράς- ήταν και η αιτία να συνδεθούμε. Είχε ερ-
γαστεί μεθοδικά αποδελτιώνοντας ο ίδιος τον Τύπο της εποχής και τη σχε-
τική βιβλιογραφία (γεγονός σπάνιο για τα καθ’ ημάς σύγχρονα συγγρα-
φικά ήθη), είχε καλή μόρφωση και γερή μαρξιστική παιδεία, ενώ το βα-
σικό του γνώρισμα ήταν η διαλεκτική. Οξύ κριτικό πνεύμα, έγραφε με
τόλμη, αλλά τεκμηριωμένα. Αν και σε πολλές διαπιστώσεις και συμπερά-
σματά του διαφωνούσαμε πλήρως, οι συζητήσεις μαζί του ήταν μαθήματα:
Ρωτούσε συνεχώς για τα νέα ευρήματα της ιστορικής έρευνας, δίψαγε να
μαθαίνει, γνώριζε και μελετούσε όσο λίγοι στην Κύπρο την ιστορία της ελ-
λαδικής Αριστεράς και ήταν προικισμένος αφηγητής.
Αντί άλλου αποχαιρετισμού στον καλό φίλο που έφυγε, αντιγράφουμε ένα κομμάτι από
τον πρώτο τόμο του βιβλίου του: «Στην ιστορία της ανθρωπότητας το πιο απάνθρωπο, βάρβαρο και αποτρόπαιο έγκλημα, ήταν πάντοτε η καταπολέμηση των
αρχών και των ιδεωδών με βίαια μέσα. Οι αρχές και τα ευγενικά ιδεώδη,
ποτέ δεν εξουδετερώθηκαν με βίαια μέσα, όσον κι αν πάντοτε, εγίνονταν
τέτοιες προσπάθειες από τους κρατούντες. (...) Όμως τις ιδέες τις ασπά-
ζονται οι άνθρωποι. Και υπάρχουν πάντοτε μεταξύ τους εκείνοι οι αν-
δρείοι, που μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, αντιμετωπίζουν πα-
ντός είδους βίαιες διώξεις και καταπιέσεις και στέκουν αλύγιστοι και
ανυποχώρητοι, ακόμα και που θυσιάζουν τη ζωή τους. Είτε συμφωνούμε,
είτε διαφωνούμε με τα δικά τους πιστεύω, με τις μεθόδους αγώνα και τις
στιγμές που επέλεξαν να εξορμήσουν για την πραγμάτωση των αρχών τους,
αξίζουν να έχουν από όλους μας πλήρη αναγνώριση, τιμή, σεβασμό και
εκτίμηση».

Ο Π. Παπαπολυβίου είναι αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

12 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μια προσωπική μαρτυρία: ο κύριος Κώστας μου είχε τηλεφωνήσει για να με προσκαλέσει στην παρουσίαση του βιβλίου του. Μου ανέφερε πως αυτή θα την έκανε ο κ. Παπαπολυβίου.

Μπα, του λέω, πως και τον επέλεξες; Μάλλον ανήκει στην πατριωτική – εθνικιστική παράταξη, στην οποία συνήθως κάνεις κριτική.

Οφείλω να σου πω, μου απαντά, πως δεν παρακολουθώ ιδιαίτερα την αρθρογραφία του. Τον είχα γνωρίσει σε κάποια άλλη εκδήλωση, μου φάνηκε πολύ αξιόλογος άνθρωπος, του ζήτησα να παρουσιάσει το δικό μου βιβλίο, αυτό είναι!

Το σημείωμα του κ. Παπαπολυβίου αποδεικνύει πως τα αισθήματα τους ήταν αμοιβαία…

Disdaimona είπε...

Το ζητούμενο rose τώρα είναι το ποιός θα διαχειριστεί το αρχείο του Σοφοκλέους, δουλειά η οποία χρειάζεται και πολύ χρόνο και ικανότητες.

Τα υπόλοιπα θέματα, νομίζω πως τα έχουμε εξαντλήσει.

Ανώνυμος είπε...

στην κύπρο ενα απο τα μεγάλα μας λάθη είναι ότι Θεοποιούμε μακαρίτες.

rose είπε...

Στροβολιωτη
Ο Κωστας Σοφοκλεους αγαπηθηκε πολύ και τον εκτιμησαν άνθρωποι απο διαφορετικους χώρους.
Επιζητουσε και ο ίδιος την επαφή με όλους. Ειχε συναντησει τον Ντεκτάς 2 μηνες πριν κυκλοφορησει το βιβλίο του για να σιγουρευτεί οτι ειχε καταλαβει καποια γεγονότα σωστά! Ηταν μια άκρως ενδιαφέορυσα συνάντηση!

rose είπε...

Δεισδαιμόνα

η οικογένεια του τώρα το φροντίζει κι αυτο.

rose είπε...

Ανωνυμε

να ήταν μόνο αυτο το πρόβλημά μας !!!

Phivos Nicolaides είπε...

Ο Κώστας Σοφοκλέους ήταν μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα.

Ανώνυμος είπε...

Έφυγε ένας άνθρωπος για τον οποίο τόσοι πολλοί εκφράζουν σεβασμό, κι εγώ ο ελεεινός, όντας Παφίτης, δεν γνωρίζω για ποιόν πρόκειται. Κρίμα.
Μια φωτογραφία του θα μπορούσε να αναρτηθεί; Κάπου θα τον είχα δει, δεν γίνεται.

rose είπε...

tha valo mia foto edo
sintoma ena parko tha ehi to onoma tu
einai to parko poy aftos kai ta eggonia tou fitevan dentra

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ για τη φωτογραφία. Μάλλον δεν τον συνάντησα ποτέ μου.
Θα πάρω το βιβλίο του γιατί, και μόνο το ότι συνάντησε τον Ντενκτάς για βεβαιωθεί για κάποια γεγονότα, τον καθιστά αυτομάτως ξεχωριστό.

Ο Παφίτης

rose είπε...

μαλλον εχει εξαντληθει απο τα περισσότερα βιβλιοπωλεια

κοιταξε στον ΜΑυρομάττη αν εχουν μεινει καποιοι τόμεις

Anef_Oriwn είπε...

Υπάρχει στη Λάρνακα - το έβλεπα σ' ένα δύο μέρη μεχρι πρόσφατα ...