Το ταξίδι της Ψυχής μέσα στον χρόνο

Μετάφραση από τα αγγλικά και διασκευή αποσπασμάτων από το βιβλίο “In pursuit of the definitions and the deeper meaning of the terms, Psyche and Psychology” Τζούλια Καλημέρη, εκδόσεις ΙΡΙΔΑ 1998



'Psyche in the Temple of Love' by Edward John Poynter, 1882
Oil on canvas, 66.3 x 50.7cm






Ο σκεπτόμενος άνθρωπος αναρωτιέται μέσα στους αιώνες για την ύπαρξη του, τις αιτίες των πραγμάτων, τον σκοπό της εμφάνισης του στο πλανήτη, τη συνέχειά του με τον έναν ή άλλον τρόπο, τις βαθύτερες έννοιες της σύνθεση του εαυτού, ή των διαφορετικών εαυτών και τους τρόπους κατανόησης της ζωής.

Ο Αριστοτέλης στο «Μετά τα Φυσικά» συνόψισε την προσπάθεια του ανθρώπου στη φράση «όλοι οι άνθρωποι διψούν για γνώση». Καθώς εξελίσσεται η ανθρώπινη ιστορία, ξετυλίγονται και οι ανακαλύψεις και επιτεύγματα της προσπάθειας αναζήτησης νέας γνώσης, νέων «ανα»καλύψεων και δημιουργίας.

Εγχάρακτη η ιστορία από τα μονοπάτια της εξέλιξης της Σκέψης που αναπτύχθηκαν στους αιώνες. Φιλόσοφοι, στοχαστές, πνευματικοί ηγέτες, επιστήμονες, ποιητές, δημιουργοί, με διαφορετικό τρόπο, πρόσθεσαν στην ανθρώπινη αλυσίδα με την αποκρυστάλλωση των σκέψεων τους μέσα σε ορισμούς. Μπορεί να ειπωθεί πως αν οι ιδέες τους δεν λάμβαναν τη μορφή διατύπωσης και ορισμού θα ανήκαν κατά τον Πλάτωνα σε μια ανώτερη άυλη σφαίρα απρόσιτη στους επόμενους αλλά και στην εξέλιξη της σκέψης. Θα μπορούσε να ειπωθεί επίσης, ότι μοναδικά ο άνθρωπος γίνεται ο ίδιος γέφυρα με τον εαυτό ως ενδιάμεσο για να καταγραφεί και «υλοποιηθεί» αυτή η αρχική ιδέα. Ο Καστοριάδης αιώνες μετά περιέγραφε «κατα καποιον τρόπο ο τοίχος αυτός υποχωρεί [εντός του λαβύρινθου του μυαλου] δημιουργώντας ένα νέο πέρασμα» εκεί που δεν υπήρξε προηγουμενως τίποτα. Έτσι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη νοητική τους δυνατότητα ως χωνευτήρι ιδεών για να δημιουργήσουν το αγώγιμο πλάσμα που εμφανίζει το αόρατο στο ορατό, συμπυκνώνει την «ύλη» του ως το σημείο της διατύπωσης του και η έννοια της «σύλληψης των ιδεών» αποτελεί πλέον περιγραφή και ορισμό αυτής της διαδικασίας η οποία είναι σύμφυτη με τον σκεπτόμενο άνθρωπο.

Είναι θαυμαστό να ακολουθήσουμε τις άπειρες δυνατότητες και συνδυασμούς που η εξέλιξη μιας σκέψης προκαλεί σε μια σκεπτόμενη βιολογική μηχανή, που ως τέτοια έχει ημερομηνία λήξης και η οποία αντιστέκεται σε αυτή ακριβώς την ιδέα.

Η έρευνα θα επιχειρήσει, ξανά, ένα ταξίδι στα μονοπάτια της ανθρώπινης σκέψης με σταθμό στους ορισμούς της ανθρώπινη ψυχής και ψυχολογίας. Από τα βάθη των αιώνων – έτσι όπως μας διασώθηκαν, κι όχι πάντοτε δυστυχώς αυτούσια ή χωρίς αλλοιώσεις - μέσα από την προφορική παράδοση, τη μυθολογία τότε που η Ψυχή δεν είχε απαραίτητα τα χαρακτηριστικά που αξιοποιήθηκαν από τις μονοθεϊστικές θρησκείες, στον ορισμό ψυχής ως το μη-υλικό σώμα, μετέπειτα στον ορισμό της ως «πνοή Θεού» ή ως άυλη φωτιά που ενεργοποιεί το σώμα, φτάνοντας στις επιστημονικές απόπειρες των τελευταίων αιώνων μέχρι σήμερα. Θα ακολουθήσουμε αξιόλογα ρεύματα που ανακόπηκαν νωρίς και κάποια άλλα που για συγκεκριμένους λόγους εξακολουθούν να αναπαραγάγουν ιδέες και να διαμορφώνουν πεποιθήσεις ρωτώντας γιατί.

Η μεθοδολογία της αρχικής έκδοσης είναι διαθέσιμη για όσους ενδιαφέρονται πιο εξειδικευμένα. Ας αναφερθεί εδώ ότι τα εργαλεία της αναζήτησης και της έρευνας είναι τόσο εμπειρικά όσο και επιστημονικά. Μετά από χρονια σπουδές στην συμβουλευτική και πρόσφατα κλινική ψυχολογία και 20ετή εμπειρία σε εσωτερικές αναζητήσεις, η προσπάθεια αυτή επιθυμεί να ελευθερώσει νέες σκέψεις παρά να προτείνει κάποια σχολή σκέψης.

Η αρχική αγγλική έκδοση αξιοποιείται μέχρι σήμερα σε σχολεία του εξωτερικού, η διασκευή της εδώ, αποσκοπεί αρχικά στη σταδιακή μετάφραση της στα ελληνικά αλλά και στην ενημέρωσή της στο φως νέων προβληματισμών στους οποίους ελπίζω να συμμετέχουν περισσότερα άτομα.

Πεποίθησή μου είναι πως η ψυχή ελευθερώνει σε αντιδιαστολή με τον όρο ελεύθερη ψυχή που αποτελεί μια κατάκτηση η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη ή κατά οποιοδήποτε τρόπο κατοχυρωμένη παντοτινά.

Σε αυτό το ταξίδι της ψυχής δεν θα υπάρξουν περιορισμοί και ελπίζω να συνταξιδέψω με όσους και όσες το επιθυμούν.